Yatırım

En Çok Kazandıran Yatırım Nedir?

Günümüzün AnaBritannica’sı Wikipedia’nın tanımıyla başlarsak yatırım “belirli bir kaynağın ya da değerin, gelir sağlamak amacıyla kalıcı bir biçimde kullanılmasıdır.” Diyebiliriz. Bu tanım yatırım için oldukça yeterli. En çok kazandıran yatırım nedir meselesi ise bambaşka bir dünyaya pencere açmayı gerektiriyor. Bu noktada tercihler, davranışsal iktisat-yani sosyoloji-, tahmin ve diğer hususlar etken olarak ortaya çıkar.

Yani insanların refah seviyelerini arttırmak için yaptığı, özetle zengin olmak hayaliyle yapılan, tasarrufların bazen kredi eklenerek bazen hiç kredi kullanılmadan bazı yatırım araçlarına yönlendirilmesidir. İnsanlar tıpkı sizlerin yaptığı gibi sürekli olarak en çok kazandıran yatırım nedir diye sorar ve hayatlarının büyük bir kısmı kısa yoldan zengin olma hayaliyle geçer.

Bu tanıma göre bakarsak (ki bu tanım tamamen benim yazdığım bir tanım), Tesla’nın sahibi Elon Musk’ın uzaya çıkmak için gönderdiği roketler, Esas Holding’in sahibi Ali Sabancı’nın Pegasus firmasına aldığı uçaklar, annenizin evde biriktirdiği altın bilezikler, dayınızın aldığı hisse, babanızın satın aldığı dolar, yakın akrabanın çok değerlenecekmiş diye şehre yakın bir yerde aldığı arsa da yatırım tanımına girmektedir.

Ancak yatırım gerek makro ekonomi gerek finans gerekse kamu maliyesi anlamında farklı anlamlar içeriyor. Bu tanımlara hiç girmeyeceğim yazıyı gereksiz uzatmayalım. Ancak yazıya giriş yapmadan evvel şunu ortaya koyalım, bizim burada anlatacağımız yatırım tamamen finansal anlamda olan yatırımdır.

Nasıl Para Kazanırım Sorusu ve Yatırımcının Türkiye Versiyonu

Okuduğum okul (her akraba ziyaretinde evladım sen ekonomi-iktisat- okuyordun ne yapalım paraları dolara mı basalım? sorusu), arkadaş çevrem, hâlihazırda yaptığım iş, yatırım konusunun kendi ilgi alanım olmasından dolayı ülkemizdeki yatırımcı profiline dair yıllar itibariyle analiz yapacak kadar gözlemim oldu.

Niye bu şekilde olduğuna dair ciddi bir sosyal analiz de kasılabilir ancak benim genel görüşüm Türkiye’de yatırımın ne olduğunun tam olarak bilinmiyor olduğu yönünde. Bu bahsettiğim şey finansal okuryazarlığın düşük olması ile aynı değil.

Gayrimenkulcüler

Herkes tüm hayatı boyunca eşşek gibi çalışarak biriktirdiği parayı tek bir yere, tek bir seferde yatırayım da bunun değeri artsın, sonra da zengin olayım derdinde. Ben bu durumu ilkokul yıllarından itibaren insanlara Cin Ali kitabı okutulmasına bağlıyorum. Tabi herkes bu derdi taşıdığı ve etrafında gördüğü zenginler de genelde gayrimenkulden zengin olduğu için parasını direk gayrimenkule yatırıyor.

Mesela bu durum bence ülkedeki gayrimenkul fiyatlarının azalmıyor olmasında ciddi bir etken. Çünkü ülkedeki fakiri olsun zengini olsun en büyük vizyonu gayrimenkule yatırım yapmak olan bir topluluğuz. Sanırım bu ülkeden neden bir Tesla çıkmıyor sorusunun cevabı da buralarda bir yerde yatıyor. Öte yandan rant kavramı ve devletin sürekli bu rantı besliyor olması bu işin üzerine sayfalarca yazabileceğimiz bir başka penceresi.

Şu meşhur Çanakkale köprüsü yapılmadan evvel o tarafta bir yere hanımın görevi nedeniyle gitmiştim. Oradaki yerli halk ile konuştuğumuzda köprüye yakın tarım arazilerinin onuncu kez el değiştirdiğini, ancak insanların yatırım amacıyla hala bu arazileri alıp satmaya devam ettiğini, bu fiyatların bu kadar yükselmesinin inanılmaz olduğunu şaşkınlıkla anlatıyorlardı. Yatırım bir vizyon meselesi diyerek bu kısmı noktalıyorum.

 

TL’ciler, Dolarcılar, Altıncılar

Ülkede yatırım deyince ilk akla gayrimenkul gelmekle birlikte bunu dolar ve altın grubu takip ediyor. Bir kısım parasını reel faiz pozitif olduğu müddetçe vadeli TL mevduat olarak tutarken işin çok enteresan ve ilgi çekici bir bölümü daha var:

Ponziciler ve Forexçiler

Sürekli olarak paralarını titan zincirlerine kaptıran zedeler grubu. Bunlara bilimsel olarak Ponzi sistemi mağdurları diyebiliriz. Bu kişileri her yerde görebilirsiniz. İlk başta fadılzedeler oldular, daha sonra kenanzede oldular. En son aynı güruhu çiftlikbankzede olarak gördük ki bu grup nasıl yatırım yapılmazın dersini verecek kadar tecrübeye sahipken para hırsı nedeniyle sürekli olarak aynı hataları yapıyorlar.

Bu grubun yeni versiyonu da bence forex piyasalarını amacı dışında kullanan grup. Ufakta olsa halkımızın belli bir kesimi tasarruflarını burada eziyor.Tabi burada en büyük sebep en çok kazandıran yatırım nedir meselesini tek bir yatırım aracında arayan bu arkadaşlar.

Cin Ali kafasıyla kısa yoldan köşeyi dönmeyi planlara tavsiyem bu işin çok farklı yöntemlerinin de olduğudur. Ancak maalesef bu yöntemlere totoşu yemeyenler hem risk almamak hem de çok para kazanmak istiyorlar. Bu duruma ilişkin halkımızın güzel sözlerinden “ne hobbuca geliyorsun ne gaileye” diyorum kendilerine. Ve böyle oldukları müddetçe de kandırılmaya devam edeceklerini müjdeleyeyim.

Bu güruhu saymazsak ülkede para kazanan ve yatırım yapmak isteyen yurttaşlarımız, TL nakit, dolar, euro, altın, arsa/işyeri yatırımlarına yöneliyor ağırlıklı olarak. Bunun dışında çok sayıda yatırım aracı ve alternatifi olmakla birlikte bunların çoğu bazen bilgisizlik, bazen yatırım yapan kişinin danışacağı bir kişinin olmaması, bazen de yatırım yapanın korkması nedeniyle pek tercih edilmiyor.

En Çok Kazandıran Yatırım

Paramı dolara mı yatırayım, altın bu seviyeden alınır mı?, aman üst komşu Silivri’den arsa almış o zengin olacak hemen gayrimenkul yatırımı yapayım, dolar kaç TL olursa satayım, gram altın iyi kazandırır mı? gibi sorular kafanızı kurcalıyorsa oldukça doğru yerdesiniz. Eminim en çok kazandıran yatırım arayışındasınız.

Öncelikle size ilk tavsiyem kendinizi doğru tanımanız yönünde olacak. Yani karakteriniz nedir? Hatta mümkünse bunu yazın. Arkadaşlarınıza da sorun. Onları da yazın. Karakter derken tepkileriniz nasıl onu sorun insanlara. Hızlı mı sinirleniyorsun? çabuk mu tepki veriyorsun? heyecanlandığında elin ayağına mı dolaşıyor? baskı altında karar verebilme yetin nasıl? Bunları değerlendirin ve yazın.  Sabır durumunuzu kendiniz tanımlayın. Eğer şayet siz de benim gibi sabırsız, aceleci, tez canlı, kaybettiğini gördüğünde eli ayağına dolaşan, kazanınca sevinçten havalara uçan, sıcakkanlı, heyecanlı bir kişiyseniz belirli yatırım tiplerinden uzak durmanız lazım.

Bunu belirledikten sonra gelir durumunuzu değerlendirin. Düzenli sabit bir geliriniz mi var? Yoksa tüccar olarak bir anda elinize fazla para mı geçiyor? Bunu da bir kenara not edin.

Buradan ise yıllık ne kadar tasarruf edebileceğinizi tespit etmeniz gerekiyor ancak bu baya detaylı konuşulması gereken bir konu. O yüzden bu konuya daha sonra değerlendireceğiz.

Şimdi de aynı kâğıda elinizdeki paranın ne kadarını umursamazsınız, kaybetseniz size dokunmaz, hanım hesap sormaz, siz de üzülmezsiniz onu yazın. Benim bu noktada size tavsiyem yıllık gelirinizin (maaşınız*12) %10’u civarıdır. Gerçi para kaybının her türlüsü üzer insanı ama yıllık gelirinizin %10’u sizin hayat standardınızı düşürmenizi gerektirmez. En fazla telefonunuzu bir sene sonra yenilersiniz. Bence işin kritik noktalarından biri bu.

Bu tutarın karşısına ise “riskli yatırımlar için ayrılan” yazın ve asla ve asla riskli olarak gördüğünüz yatırım araçlarına bu tutardan daha yüksek para yatırmayın.

Kalan tutar ise sizin kıymetliniz, kaybetseniz ağlayıp sızlayacağınız, cebinizde kalan son parayla şarabı alıp paramı nasıl kaybettim diye üstüne titreyeceğiniz bölüm. Abi buna dikkat ediyoruz. Bu parayı har vurup harman savuramayız. Şakası olmayan kısım bu. Adını sanını bilsek dahi fiziken bulamayacağınız, hesap soramayacağınız adamlara bu parayı kaptırmayacaksınız. Bu tutarı da bir kenara yazın asla ve asla bu parayı riskli yatırımlara yüklemeyin. Gerçekten şarapçıya dönüşürsünüz.

Bir Adım Ötesi

Eğer yukarıda bahsettiklerimi yaptıysanız hayırlı uğurlu olsun. Kendi risk profilinizi oluşturdunuz demektir. (Ve bu ifade kesinlikle çok havalı). Risk profiliniz eski sevgilinizi takip etmek için açtığınız fake instagram profili gibi yalan yanlış bilgilerle dolu değildir umarım.

Şimdi sakin olun ve gidin bir çay/kahve içip yazdıklarınızın doğru olup olmadığını tekrar düşünün. Bu kısım çok önemli çünkü tüm kararlarınızın temelini bu risk profiliniz oluşturacak. Hala aklınızın köşesinde en çok kazandıran yatırım nedir diye arıyorsunuz biliyorum !

Tekrar düşünmeyi bitirdiyseniz size bir iyi bir de kötü haberim var.

Önce iyi haberi vereyim: Yukarda belirttiğiniz tutarlar ile sınırsız para kazanabilirsiniz (evet sınırsız. Aha böyle adama hayal satarlar işte)

Kötü haber ise eğer olurda piyasa cortlarsa kaybedeceğiniz tutar yukarıya yazdığınız tutar. Geçmiş olsun.

Neden bu risk profilini oluşturduk diye sorarsanız sizi şöyle alayım. Bir yatırımın kazanç oranı onun riskliliği ile doğru orantılıdır. Kayıp oranı ise yine risklilik ile doğru orantılıdır ama kaybedeceğiniz toplam tutar yatırdığınız ana para ile sınırlıdır.

Yatırım Tüyosu İle Yatırım Nasıl Yapılır?

Hemen bir simülasyon yapalım. Diyelim ki cebinizde 100.000 TL var. Yatırım yapacağız ama yukarda yazanların hiçbirini okumadınız. Babanız gayrimenkul almanızı, enişteniz Silivri’deki arsaya yatırım yaparsanız parayı 10’a katlayacağınızı, dayınız ise borsada bir hisse bulduğunu ve hissenin 1 seneye sınırsız kazanç sağlayacağını söyledi.

Tabi siz benim yukarda yazmış olduğum “yatırımın kazanç oranı onun riskliliği ile doğru orantılıdır” kısmını oldukça değişik bir yerinizden anladınız ve her insanoğlu gibi en fazla kazanç vaat eden dayınıza uyup hisseyi aldınız. (duygular…)

Maalesef işler beklediğiniz gibi gitmedi, dayınızın dediği hisseyi meğer herkes biliyormuş ve siz en yüksek fiyattan bu hisseyi almışsınız. Yılların birikimine elveda demenin zamanı işte şimdi geldi. Ama iyisiniz, içeceğiniz soğuk suyu ben ısmarlıyorum.

Risk profili oluştursaydınız eğer hisseye de, dolara da, altına da ya da her ne ise risklilik profiliniz nezdinde yatırım yapacaktınız. Bu halde en fazla kaybedeceğiniz tutar zaten sağa sola atacağınız tutar olduğundan üzülseniz de kafayı takmazdınız. Nasıl olsa burada kaybettiğiniz parayı bir yıllık gelirinizin %10 u kadar tasarruf ederek tekrar yerine koyabileceksiniz.

Ha burada diyeceksiniz ki dayımın dediği olsaydı ne olacaktı? Sadece kardan zararınız olacak, her şeyinizi kaybetmemiş olacak, ayrıca tamamen çöp olarak gördüğünüz riskli yatırım portföyünüz 2’ye katlanmış olacaktı.

Tabi size tavsiyem dayınızın tavsiyesi ile yatırım yapmamanız yönünde.

Sabırla yazının bu bölümüne kadar okuduysanız öncelikle teşekkür ederim. Size tavsiyem yatırım araçları içeriğine giderek yatırım yapılabilecek platformları izah ettiğim yazıyı okuyunuz.

yatirimkurusu

10 yıldır finans sektöründe denetçi, İngilizce biliyor.

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Göz Atın
Kapalı
Başa dön tuşu
error: İçeriklerin kopyalanması engellenmiştir.